Na vier en een half jaar met veel plezier in de tbs gewerkt te hebben, bedacht ik ongeveer een half jaar geleden dat het tijd was voor iets nieuws. En dan ook echt iets anders. Wat precies was me niet helemaal duidelijk, wel dat ik graag ‘iets goeds’ wilde blijven doen. En dat ik mijn kennis van gedragsverandering in kan zetten waar deze nodig is. Waar ik al snel op uitkwam? Juist, de overheid.
De keuze is reuze bij de overheid met meer dan een half miljoen banen. Een statische functie op een vaste werkplek zag ik echter niet zitten en zo kwam ik bij BRAM terecht. Op het eerste oog misschien een vreemde carrière switch, maar is het verschil wel zo groot? Na mijn eerste maanden als Brammer maak ik de balans op.

De werkplek

Een van de grootste verschillen is toch wel de omgeving waarin ik werk. Waar ik eerder dag in dag uit met dezelfde patiënten en collega’s werkte op dezelfde werkplek, werk ik nu bijna dagelijks met nieuwe mensen op nieuwe plekken. Natuurlijk, ook in mijn tijd in de tbs ging ik wel eens de hort op, naar de rechtbank bijvoorbeeld, of naar een bijscholings- of trainingsdag. Het grootste gedeelte van mijn tijd zat ik echter op mijn eigen kantoor. En dat was nuttig, omdat iedereen er baat bij heeft wanneer je je patiënten én collega’s goed kent. Zo weet je precies wat je aan elkaar hebt.

Als Brammer daarentegen zit ik bijna dagelijks op een andere werkplek en schakel ik met telkens andere collega’s. Met mijn laptop en mobiel kan ik overal werken, maar bij voorkeur zit ik op de plek waar het op dat moment gebeurt. Deze flexibiliteit is binnen de overheid juist een voordeel. Want hoewel er veel kennis en expertise in huis is, wordt deze niet altijd optimaal benut.

De doelgroep

Los van het feit dat ambtenaren geen strafblad hebben, zijn er nog een aantal verschillen op te noemen. Een van de meest in het oog springende verschillen voor mij; in de tbs wordt niet geborreld. Althans, dat is niet de bedoeling.  Ambtenaren daarentegen, maken veelvuldig van deze mogelijkheid gebruik. Zo heb ik in mijn eerste zes weken een borrel gehad met collega’s in Oss, mijn mede Brammers, vernieuwende ambtenaren in Den Haag, de Young Professionals en HR-medewerkers. Wat opvalt bij deze borrels? De hapjes nemen gretig aftrek. En, anders dan ik had verwacht, wordt er meer genetwerkt dan gedronken. Door het leggen van nieuwe contacten ontstaan nieuwe mogelijkheden, kansen om te leren en niet onbelangrijk: door een groot netwerk heb je meer invloed. Vooral heel nuttig dus. Deze borrels duren overigens niet tot laat, de meeste ambtenaren die ik ontmoet willen graag een beetje op tijd thuis zijn. Sommige vooroordelen bevatten wel degelijk een kern van waarheid.

Verandering

Bij tbs-patiënten is meestal duidelijk welk gedrag veranderd moet worden en in welke richting deze verandering moet plaatsvinden. Maar omdat patiënten er (vaak) niet voor gekozen hebben om behandeld te worden, ontbreekt intrinsieke motivatie om te veranderen regelmatig. Veel patiënten willen echter wel graag op een goede manier terugkeren in de maatschappij en zetten zich hiervoor in. Deze terugkeer is lastig, omdat oude gedragspatronen en gewoontes moeilijk te veranderen zijn.

Hoewel de noodzaak voor verandering bij ambtenaren misschien minder voor de hand ligt, zie ik toch een patroon. Wanneer ik collega’s spreek, geven zij aan dat veel regels en processen binnen de gemeente ‘altijd al zo geweest zijn’ en ‘dingen nu eenmaal zo gaan’. Ook deze patronen doorbreken is lastig, maar dat wil niet zeggen dat deze collega’s niet bereid zijn om te veranderen. In tegendeel. De ambtenaren die ik tegenkom hebben hart voor de zaak en willen de inwoner graag zo goed mogelijk van dienst zijn, ook als dit veranderingen in het werk met zich meebrengt.

Voorlopige  conclusie

Welke baan ik het leukste vind? Momenteel werken als Brammer, omdat ik hier mijn competenties kan benutten en de vrijheid (en verantwoordelijkheid) heb om mijn functie zelf in te richten. Als Brammer draag ik graag bij aan verandering, door flexibel en op opdrachtbasis te werken. Zo kan ik snel inspringen op behoeftes vanuit de overheid én de maatschappij. Wel zal ik altijd met veel plezier terug blijven kijken op mijn tijd in de tbs. Bovendien doen de anekdotes die ik daarover kan vertellen het toch net iets beter op feestjes;)